Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc đó. 12. Ảo tưởng thay đổi người khác : Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Giai đoạn đau buồn tột độ: Mất trí nhớ và mất ngủ; vô cùng mệt mỏi; có tâm trạng thất thường; phán đoán và suy nghĩ lệch lạc; hay khóc; ăn uống thất thường, giảm hoặc tăng cân; có nhiều triệu chứng bất ổn về sức khỏe; đờ đẫn; giảm khả năng làm việc; có ảo giác (cảm thấy, nghe và nhìn thấy người chết); trong trường hợp mất con thì tức giận với người hôn phối. Lo mất điểm vì "suy nghĩ lệch lạc" Thứ Sáu, 07/06/2013 23:02 Hướng dẫn chấm thi tốt nghiệp môn văn năm nay của Bộ GD-ĐT khiến không ít học sinh lo lắng về khả năng không có điểm do "có suy nghĩ lệch lạc, tiêu cực" về hành động của Nguyễn Văn Nam, người đã hy sinh khi cứu 5 học sinh khác bị đuối nước Giọng ca "Tự tâm" còn có những suy nghĩ rất lệch lạc khi nhớ lại cảm thấy "rùng mình". Tuy nhiên, cuộc đời đã bước sang một trang mới khi có những người bạn đến lắng nghe và giúp đỡ, đặc biệt là Denis Đặng, mối quan hệ của cặp đôi "đam mỹ" còn hơn Những suy nghĩ lệch lạc vử sex mà bạn nên tránh. VTC | 23/12/2010 12:21 (NHN) Có những suy nghĩ vử sex mà bạn chắc mẩm 100% mình đúng, nhưng thực ra bạn lại đang sai lầm đấy! 1. Ở thời kử³ mãn kinh, ham muốn sex của phụ nữ giảm. Có nhiều thể loại rối loạn tâm thần liên quan đến giới tính như loạn dục chuyển giới, loạn dục cải trang, loạn dục phô bày…. Trong đó, loạn dục chuyển giới là người bệnh mong muốn được công nhận thành giới tính ngược lại với giới tính đang có. Còn loạn dục 7Ard2. Tải về bản PDF Tải về bản PDF Có bao giờ bạn nhận thấy mình cứ mãi cân nhắc lợi hại của một tình huống lâu đến mức quên cả hành động không? Hoặc bạn không ngừng tự đối thoại với bản thân trong đầu như thể đang trò chuyện với một người khác? Nếu đó là trường hợp của bạn thì có thể bạn là người suy nghĩ quá nhiều! Mặc dù chúng ta ai cũng có lúc không thể thôi suy nghĩ về một việc nào đó, nhưng thói quen suy nghĩ quá nhiều có thể gây khó khăn cho việc giải quyết vấn đề, do đó bạn cần học các chiến thuật mới để có thể thoát khỏi những ý nghĩ luẩn quẩn và quay về với thực tại. 1 Làm một việc nào đó mà bạn thấy vui và say mê. Khi các ý nghĩ vượt khỏi tầm kiểm soát, đôi khi bạn chỉ cần làm việc khác một lúc. Bất cứ việc gì cũng có tác dụng, miễn là nó xua đi được bất cứ thứ gì đang quấy rầy bạn – có người thích tô màu hoặc chơi ghép hình, người khác thì thích đi tản bộ hoặc tập thể dục. Cứ chọn hoạt động nào giúp bạn dễ chịu là được. [1] Nếu bạn thích làm vườn, hãy ra ngoài và nhổ cỏ dại hoặc trồng lại một cây mọc quá chật chội trong chậu. Nếu thích vận động, bạn có thể chạy bộ, bơi vài vòng quanh bể bơi hoặc tập ném bóng rổ. Quảng cáo 1 Thử dành ra 10 phút mỗi ngày viết ra các ý nghĩ của bạn. Viết nhật ký là một cách rất hiệu nghiệm để trấn tĩnh các ý nghĩ miên man trong đầu. Khi viết trên giấy, bạn có thể sắp xếp các ý nghĩ để chúng không lộn xộn và choán hết tâm trí. Bằng cách viết ra những điều mình đang suy nghĩ, bạn cũng có thể đi đến gốc rễ của vấn đề - nhờ đó bạn có thể cảm thấy dễ tìm ra giải pháp hơn, thậm chí còn nhận ra rằng đã đến lúc bỏ qua cảm giác của mình.[2] Sau khi viết nhật ký được một thời gian, bạn hãy đọc lại những gì đã viết và tìm các quy luật trong lối suy nghĩ của bạn. Hãy tự hỏi nhữnng kiểu suy nghĩ nào ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận bản thân, các mối quan hệ của bạn và thế giới xung quanh. Nếu bạn đang vật lộn với các ý nghĩ chỉ trích bản thân, hãy thử viết những câu có chủ ngữ là “bạn” thay vì “tôi”. Khi đọc những câu như “Bạn học thật là tệ” chẳng hạn, bạn sẽ thấy rằng tiếng nói nội tâm của mình có thể gây tổn thương đến thế nào. Hãy cố gắng nghĩ ra những câu ngược lại – chẳng hạn như “Bạn luôn luôn cố gắng hết sức.”[3] 1 Tự dặn mình không được lo lắng ngoài khoảng thời gian này. Hãy đặt ra “thời gian lo lắng” hàng ngày – 15-20 phút chẳng hạn – để suy nghĩ những gì có trong đầu bạn. Sau đó, trong suốt thời gian còn lại trong ngày, bạn có thể giữ một danh sách để ghi lại bất cứ thứ gì khiến bạn bắt đầu lo lắng. Hãy tự nhủ rằng bạn không được nghĩ về nó khi chưa đến thời gian đã định. Như vậy, bạn sẽ không phải suy nghĩ cả ngày dài về một vấn đề, đặc biệt nếu đó là việc mà bạn có thể giải quyết được trong khoảng thời gian đó.[4] Nhớ là đừng đặt thời gian lo lắng quá gần giờ ngủ; bằng không, có thể bạn không có đủ thời gian để giải toả cảm xúc trước khi cố gắng đi vào giấc ngủ. Quảng cáo 1 Việc nói ra những ý nghĩ trong đầu có thể giúp bạn xử lý vấn đề. Nếu bạn cảm thấy không thể dứt ra khỏi những suy nghĩ của mình, hãy thử tâm sự với một người mà bạn thực sự tin cậy, chẳng hạn như một người thân trong gia đình hoặc một người bạn. Hãy kể cho họ nghe vấn đề bạn đang đối phó và vì sao bạn cứ phải suy đi nghĩ lại về việc đó.[5] Khi nói xong, bạn hãy ngồi lại và đợi người kia nói lên ý kiến của họ – biết đâu họ có thể cho bạn lời khuyên hữu ích giúp bạn nhẹ nhõm hơn. 1 Tìm những giải pháp thay vì chỉ nghiền ngẫm về các trở ngại. Nếu bạn nhận thấy mình chỉ ngẫm nghĩ đến từng chi tiết nhỏ nhặt của một quyết định mà bạn đang đối mặt hoặc tưởng tượng ra những kịch bản xấu của một tình huống, hãy cố gắng điều chỉnh lại các suy nghĩ đó. Tập trung vào những gì mà bạn có thể chủ động xử lý – bạn giải quyết vấn đề như thế nào, hoặc bạn có thể học được điều gì hữu ích cho tương lai?[6] Sự thay đổi đơn giản này có thể giúp bạn cảm thấy mạnh mẽ hơn chứ không bị choáng ngợp. Điều này cũng có thể giúp tách biệt cảm giác của bạn về tình huống với những hành động bạn có thể làm để giải quyết tình huống đó.[7] Quảng cáo 1 Khi suy nghĩ quá nhiều, bạn thường bị mắc kẹt trong các chi tiết. Mặc dù bạn cũng có thể học được những điều mới khi lướt qua các chi tiết đó, nhưng tốt nhất là bạn nên bước lùi lại để nhìn bức tranh toàn cảnh. Ví dụ, nếu đang phải lòng ai đó, có thể bạn cứ suy nghĩ về từng lời nói hoặc nét mặt của họ sau khi gặp gỡ – nhưng nếu cứ nghiền ngẫm về những tiểu tiết thì bạn sẽ khó mà thấy được những gì thực sự đang diễn ra.[8] Người mà bạn thầm thương trộm nhớ thường đối xử với bạn như thế nào? Nói chung thì họ có vẻ thích bạn không? Hay là bạn chỉ hy vọng tìm được những dấu hiệu mơ hồ vì bạn có tình cảm với người ấy? Hãy thực tế và xem xét toàn diện mối quan hệ. Điều này sẽ giúp bạn ngừng suy nghĩ về từng manh mối nhỏ nhặt khi tương tác với họ. 1 Những vấn đề lớn dường như bớt đáng sợ khi bạn chia ra thành những bước nhỏ. Đôi khi bạn mãi suy nghĩ về một vấn đề dường như quá sức với mình và không biết phải làm gì với nó. Nếu bạn không vui với công việc của mình, có thể bạn chỉ toàn nghĩ về những khía cạnh mình ghét. Điều này sẽ không giúp ích gì cho bạn về lâu dài.[9] Thay vào đó, bạn hãy tìm ra bước đầu tiên mà bạn có thể thực hiện được – chẳng hạn như đăng ký một lớp học trực tuyến trong thời gian rảnh hoặc bắt đầu một việc làm thêm mà sau đó bạn có thể phát triển thành công việc toàn thời gian. Quảng cáo 1 Thực hành chánh niệm để phát triển thói quen này sống trong hiện tại. Khi suy nghĩ quá nhiều về một vấn đề nào đó, bạn thường ngẫm nghĩ về một việc gì đó trong quá khứ hoặc cố nghĩ ra mọi kết quả có thể xảy ra trong tương lai. Việc học cách đưa tâm trí trở lại những gì đang thực sự diễn ra xung quanh mình có thể giúp bạn suy nghĩ có chủ ý hơn.[10] Một bài tập hiệu quả để thực hành chánh niệm là sử dụng mọi giác quan để trải nghiệm những gì đang xảy ra trong hiện tại – cố gắng tìm ít nhất một thứ mà bạn có thể nhìn, nghe, ngửi, nếm và cảm nhận được bằng xúc giác xung quanh bạn.[11] 1 Việc nhận ra được một quy luật có thể giúp bạn phá vỡ nó. Lần sau, khi bạn nhận thấy mình bắt đầu nghĩ ngợi loanh quanh, hãy ngừng lại và rà soát những ý nghĩ của mình để tìm ra điều gì đã kích hoạt lối suy nghĩ đó. Qua một thời gian, có thể bạn sẽ phát hiện được những điểm tương đồng trong các tác nhân khiến bạn phải nghĩ ngợi. Khi đã xác định được nguyên nhân, bạn có thể nhận ra khi nào bạn dễ rơi vào lối suy nghĩ quá nhiều, và điều này sẽ giúp bạn ngăn chặn nó dễ dàng hơn.[12] Bạn có thể nhận thấy mình thường suy nghĩ quá mức mỗi khi lo lắng về một cuộc trò chuyện khó nói nào đó chẳng hạn. Trong trường hợp này, bạn có thể viết ra những gì muốn nói, sau đó đặt ra thời hạn sắp xếp cuộc trò chuyện. Quảng cáo 1 Bênh vực bản thân thay vì tự hạ thấp mình. Đôi khi, những suy nghĩ diễn ra trong đầu bạn là do bạn thất vọng về bản thân mình vì đã phạm sai lầm. Có thể những ý nghĩ của bạn là những lời cay nghiệt của ai đó chỉ trích bạn trong quá khứ. Thay vì tự trách móc mình vì các lỗi lầm đã qua, bạn hãy tạo thói quen thay thế những lời độc thoại tiêu cực bằng điều gì đó tích cực về bản thân.[13] Ví dụ, nếu bạn mắc một lỗi nào đó trong công việc, có thể bạn nghĩ rằng “Mình lúc nào cũng làm sai; thậm chí mình không xứng đáng với công việc này.” Hãy thay thế ý nghĩ đó bằng những lời như “Có thể mình không hoàn hảo, nhưng người ta nhận mình vào làm là vì họ nhìn thấy mình có tiềm năng. Mình đã tìm được chỗ đứng và có thể rút kinh nghiệm từ lỗi lầm này.” 1 Tự hỏi mình liệu có phải bạn đang dựa vào thói quen nghiền ngẫm để lấy cớ trì hoãn không. Có thể bạn luôn cân nhắc về mọi yếu tố cho một quyết định vì sợ mình sẽ thất bại. Cũng có thể bạn không muốn thử điều gì đó mới lạ vì bạn không muốn bị thất vọng. Tuy nhiên, không sẵn sàng bứt phá cũng đồng nghĩa là bạn từ chối trao cho mình cơ hội thành công.[14] Ví dụ, nếu bạn đang suy tính xem có nên đi dự tiệc không, hãy thử hỏi mình những câu như “Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra là gì?” hoặc “Mình có gì để mất không?” và sau đó là “Nếu như mình có một khoảng thời gian tuyệt vời thì sao?” Kể cả khi mọi thứ không diễn ra như những gì bạn mong đợi, nhiều khả năng là bạn sẽ hối tiếc vì không dám mạo hiểm. Quảng cáo 1 Những kiểu suy nghĩ này ảnh hưởng đến cách nhìn nhận của bạn về tình huốnng. Các kiểu biến dạng nhận thức về cơ bản là một bộ lọc tiêu cực cho các suy nghĩ của bạn. May mắn thay, nếu bạn có thể học được cách nhận biết khi chúng xuất hiện thì bạn sẽ vượt qua dễ dàng hơn.[15] Một số kiểu biến dạng nhận thức phổ biến nhất bao gồm[16] Tư duy “tất cả hoặc không gì cả Tin rằng mọi thứ hoặc là hoàn toàn tốt, hoặc là hoàn toàn xấu. Khái quát hoá quá mức Nhìn một sự việc tiêu cực thành một quy luật lớn hơn thay vì chỉ xảy ra một lần. Bộ lọc tinh thần Chỉ nhìn vào các khía cạnh tiêu cực của tình huống mà bỏ qua các khía cạnh tích cực. Phóng đại hoặc thu nhỏ Cảm thấy những việc xấu thực sự to tát, trong khi những việc tốt không quan trọng bằng. Trầm trọng hoá Mặc nhiên cho rằng một tình huống sẽ đi đên kết cuộc tồi tệ. 1 Nói chuyện với chuyên gia sức khoẻ tâm thần về tình trạng suy nghĩ quá nhiều của bạn. Đôi khi những suy nghĩ của bạn dường như xuất phát từ các vấn đề thường nhật. Tuy nhiên, căn nguyên thực sự có thể là do các vấn đề như sang chấn tâm lý trong quá khứ hoặc nỗi sợ thất bại ăn sâu. Một chuyên gia trị liệu có thể giúp bạn xác định nguyên nhân cũng như học các phương pháp đối phó với những ý nghĩ và cả các cám xúc ẩn sau đó.[17] Nhớ rằng, việc tìm kiếm sự giúp đỡ khi bạn cần đến không có gì sai, đặc biệt nếu thói quen suy nghĩ quá nhiều đang cản trở bạn làm những việc mà bạn thực sự yêu thích! Quảng cáo Về bài wikiHow này Trang này đã được đọc lần. Bài viết này đã giúp ích cho bạn? Bạn có biết suy nghĩ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn? Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung quanh. Vậy, làm sao để nhận biết những suy nghĩ lệch lạc ấy? Dưới đây là 15 lối suy nghĩ lệch lạc được giải thích trong cuốn sách “Thoughts and Feelings Taking Control of Your Moods and Your Life” tạm dịch Suy nghĩ và cảm xúc Làm chủ tâm trạng và cuộc sống của bạn do các tác giả Matthew McKay PhD, Martha Davis PhD, và Patrick Fanning nghiên cứu và trình bày. Sàng lọc Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng lên, cùng lúc đó bỏ ra ngoài mọi khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết đơn lẻ có thể được chọn ra, và rồi toàn bộ sự việc sẽ mang màu sắc của chi tiết đó. Khi bạn tách riêng những điều tiêu cực khỏi bối cảnh, bạn sẽ khiến chúng lớn hơn và tồi tệ hơn so với thực tế. Suy nghĩ phân cực Mọi thứ đều đen hay trắng, tốt hay xấu; bạn phải là người hoàn hảo, nếu không thì là thất bại… không có vị trí ở giữa, không có sự trung dung. Khái quát hóa Bạn đi đến kết luận chung dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một ít chứng cứ. Nếu điều gì xấu xảy ra một lần, bạn sẽ cho rằng nó lại tiếp tục nhiều lần xảy ra. “Luôn luôn” và “không bao giờ” là những dấu hiệu cho thấy bạn đang suy nghĩ theo lối này. Kiểu suy nghĩ vội vàng có thể đưa đến một cuộc sống bị hạn chế, bởi bạn tránh các thất bại trong tương lai chỉ dựa trên một sự việc, sự kiện đơn lẻ. Đọc trước suy nghĩ Không cần mọi người lên tiếng, bạn đã biết họ đang có cảm giác gì và lý do tại sao họ lại hành động theo cách đó. Đặc biệt, bạn có khả năng tiên đoán mọi người có cảm nhận như thế nào về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ phụ thuộc vào một quá trình gọi là “phép chiếu”. Bạn tưởng tượng rằng mọi người cũng cảm nhận và phản ứng với mọi thứ giống như bạn. Vì vậy, bạn không quan sát hay lắng nghe đủ cẩn thận và không nhận ra rằng họ thực sự có khác biệt. Những người đọc trước suy nghĩ sẽ đi đến các kết luận chủ quan, nhưng lại không kiểm tra xem liệu điều đó có đúng với những người khác hay không. Biến mọi thứ thành hiểm họa Bạn kì vọng thảm họa sẽ xảy ra. Bạn chú ý hoặc nghe về một vấn đề và rồi bắt đầu nghĩ “điều gì sẽ xảy ra nếu…” Điều gì sẽ xảy ra nếu bi kịch ập đến? Điều gì sẽ xảy ra nếu chuyện tồi tệ đến với tôi?… Riêng tư hóa Nghĩ rằng những điều mọi người làm hoặc nói đều là một loại phản ứng nào đó đối với bạn. Bạn cũng so sánh bản thân mình với những người khác và cố xác định xem ai thông minh hơn, ai ưa nhìn hơn, Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát Nếu bạn cảm thấy mình bị kiểm soát quá nhiều bởi các yếu tố bên ngoài, bạn sẽ nhìn nhận bản thân là bất lực, nạn nhân của số phận. Ngược lại, nếu bạn đặt cho mình quá nhiều sự kiểm soát, bạn có xu hướng trách nhiệm cho nỗi đau và hạnh phúc của mọi người xung quanh. Nhầm lẫn về sự công bằng Bạn cảm thấy bực bội vì cho rằng mình biết thế nào là công bằng, nhưng những người khác lại không đồng ý với bạn, hay không hành xử giống như quan điểm “công bằng” của bạn. Đổ lỗi Bạn cho rằng người khác phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ của bạn, hoặc ngược lại, đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Thông thường, đổ lỗi là hành động khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của cá nhân bạn. Trong các hệ thống đổ lỗi, bạn từ chối quyền và trách nhiệm của mình để nhấn mạnh nhu cầu của bản thân, từ chối, hoặc bỏ đi nơi khác để tìm những gì bạn muốn. Quá quy tắc Bạn có cả một danh sách các quy tắc cứng nhắc quy định bạn và những người khác nên hành xử ra sao. Những ai phá vỡ quy tắc này sẽ khiến bạn tức giận, và bạn cảm thấy tội lỗi nếu chính mình vi phạm nguyên tắc đó. Một khuôn mẫu khó mà áp dụng cho tất cả mọi người Tư duy dựa trên cảm xúc Bạn tin rằng những gì bạn cảm nhận là hoàn toàn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngớ ngẩn và nhàm chán, vậy nghĩa là bạn thật sự ngớ ngẩn và nhàm chán. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, vậy chắc chắn bạn đã làm điều gì đó sai trái. Vấn đề của “tư duy theo cảm xúc” là xúc cảm của bạn có tương tác và tương quan với quá trình tư duy. Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc đó. Ảo tưởng thay đổi người khác Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Bạn cần phải thay đổi mọi người bởi hy vọng được hạnh phúc của bạn dường như hoàn toàn phụ thuộc vào họ. Nhưng sự thật là, người duy nhất bạn có thể kiểm soát hoặc có hy vọng thay đổi là chính bản thân bạn. Nhận định ẩn bên dưới lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác. Nhưng thực tế là hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hàng nghìn quyết định lớn nhỏ mà bạn đưa ra trong cuộc sống. Dán nhãn toàn thể Bạn khái quát một hoặc hai phẩm chất ở bản thân hoặc người khác thành một nhận định tiêu cực cho toàn thể. Dán nhãn toàn thể sẽ bỏ qua tất cả bằng chứng trái chiều, tạo nên một cái nhìn rập khuôn và một chiều về thế giới. Dãn nhãn cho bản thân có thể gây tác động tiêu cực đến sự tự tin của bạn; trong khi dán nhãn lên những người khác có thể dẫn tới nhận định bộp chộp, các vấn đề về mối quan hệ, và thành kiến. “Tôi luôn đúng” Bạn liên tục xem xét để chứng tỏ rằng ý kiến và hành động của bản thân là chính xác. Sai trái là điều không thể chấp nhận được và bạn sẽ làm mọi cách để chứng minh sự đúng đắn của mình. Ảo tưởng về phần thưởng Bạn mong đợi tất cả mọi hi sinh và từ bỏ lợi ích của mình sẽ được đền đáp, như thể có ai đó đang ghi sổ cho bạn. Bạn sẽ cảm thấy cay đắng khi phần thưởng không đến như kì vọng. Vấn đề chính là, mặc dù bạn luôn làm “điều tốt”, nhưng bạn lại không thực sự đặt tâm vào đó, bạn chỉ đang làm tổn hại bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần. Hồng Liên biên dịch Xem thêm 18 nguyên tắc sống của Đức Đạt Lai Lạt Ma 17 hiệu ứng tâm lý thú vị tăng thêm lợi thế cho bạn khi giao tiếp Nghệ thuật nói chuyện của người xưa Học làm người đơn giản mới là bậc cao minh Thấy nàng yêu vì danh lợi, Trạng Lường từ chối chẳng tiếc hoa Bạn có biết suy nghĩ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn? Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung làm sao để nhận biết những suy nghĩ lệch lạc ấy?​Dưới đây là 15 lối suy nghĩ lệch lạc được giải thích trong cuốn sách “Thoughts and Feelings Taking Control of Your Moods and Your Life” tạm dịch Suy nghĩ và cảm xúc Làm chủ tâm trạng và cuộc sống của bạn do các tác giả Matthew McKay PhD, Martha Davis PhD, và Patrick Fanning nghiên cứu và trình lọc Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng lên, cùng lúc đó bỏ ra ngoài mọi khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết đơn lẻ có thể được chọn ra, và rồi toàn bộ sự việc sẽ mang màu sắc của chi tiết đó. Khi bạn tách riêng những điều tiêu cực khỏi bối cảnh, bạn sẽ khiến chúng lớn hơn và tồi tệ hơn so với thực Suy nghĩ phân cực Mọi thứ đều đen hay trắng, tốt hay xấu; bạn phải là người hoàn hảo, nếu không thì là thất bại… không có vị trí ở giữa, không có sự trung Khái quát hóa Bạn đi đến kết luận chung dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một ít chứng cứ. Nếu điều gì xấu xảy ra một lần, bạn sẽ cho rằng nó lại tiếp tục nhiều lần xảy ra. “Luôn luôn” và “không bao giờ” là những dấu hiệu cho thấy bạn đang suy nghĩ theo lối này. Kiểu suy nghĩ vội vàng có thể đưa đến một cuộc sống bị hạn chế, bởi bạn tránh các thất bại trong tương lai chỉ dựa trên một sự việc, sự kiện đơn Đọc trước suy nghĩ Không cần mọi người lên tiếng, bạn đã biết họ đang có cảm giác gì và lý do tại sao họ lại hành động theo cách đó. Đặc biệt, bạn có khả năng tiên đoán mọi người có cảm nhận như thế nào về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ phụ thuộc vào một quá trình gọi là “phép chiếu”. Bạn tưởng tượng rằng mọi người cũng cảm nhận và phản ứng với mọi thứ giống như bạn. Vì vậy, bạn không quan sát hay lắng nghe đủ cẩn thận và không nhận ra rằng họ thực sự có khác biệt. Những người đọc trước suy nghĩ sẽ đi đến các kết luận chủ quan, nhưng lại không kiểm tra xem liệu điều đó có đúng với những người khác hay Biến mọi thứ thành hiểm họa Bạn kì vọng thảm họa sẽ xảy ra. Bạn chú ý hoặc nghe về một vấn đề và rồi bắt đầu nghĩ “điều gì sẽ xảy ra nếu…” Điều gì sẽ xảy ra nếu bi kịch ập đến? Điều gì sẽ xảy ra nếu chuyện tồi tệ đến với tôi?…6. Riêng tư hóa Nghĩ rằng những điều mọi người làm hoặc nói đều là một loại phản ứng nào đó đối với bạn. Bạn cũng so sánh bản thân mình với những người khác và cố xác định xem ai thông minh hơn, ai ưa nhìn hơn, Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát Nếu bạn cảm thấy mình bị kiểm soát quá nhiều bởi các yếu tố bên ngoài, bạn sẽ nhìn nhận bản thân là bất lực, nạn nhân của số phận. Ngược lại, nếu bạn đặt cho mình quá nhiều sự kiểm soát, bạn có xu hướng trách nhiệm cho nỗi đau và hạnh phúc của mọi người xung Nhầm lẫn về sự công bằng Bạn cảm thấy bực bội vì cho rằng mình biết thế nào là công bằng, nhưng những người khác lại không đồng ý với bạn, hay không hành xử giống như quan điểm “công bằng” của Đổ lỗi Bạn cho rằng người khác phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ của bạn, hoặc ngược lại, đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Thông thường, đổ lỗi là hành động khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của cá nhân bạn. Trong các hệ thống đổ lỗi, bạn từ chối quyền và trách nhiệm của mình để nhấn mạnh nhu cầu của bản thân, từ chối, hoặc bỏ đi nơi khác để tìm những gì bạn Quá quy tắc Bạn có cả một danh sách các quy tắc cứng nhắc quy định bạn và những người khác nên hành xử ra sao. Những ai phá vỡ quy tắc này sẽ khiến bạn tức giận, và bạn cảm thấy tội lỗi nếu chính mình vi phạm nguyên tắc khuôn mẫu khó mà áp dụng cho tất cả mọi người11. Tư duy dựa trên cảm xúc Bạn tin rằng những gì bạn cảm nhận là hoàn toàn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngớ ngẩn và nhàm chán, vậy nghĩa là bạn thật sự ngớ ngẩn và nhàm chán. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, vậy chắc chắn bạn đã làm điều gì đó sai trái. Vấn đề của “tư duy theo cảm xúc” là xúc cảm của bạn có tương tác và tương quan với quá trình tư duy. Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc Ảo tưởng thay đổi người khác Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Bạn cần phải thay đổi mọi người bởi hy vọng được hạnh phúc của bạn dường như hoàn toàn phụ thuộc vào họ. Nhưng sự thật là, người duy nhất bạn có thể kiểm soát hoặc có hy vọng thay đổi là chính bản thân bạn. Nhận định ẩn bên dưới lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác. Nhưng thực tế là hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hàng nghìn quyết định lớn nhỏ mà bạn đưa ra trong cuộc Dán nhãn toàn thể Bạn khái quát một hoặc hai phẩm chất ở bản thân hoặc người khác thành một nhận định tiêu cực cho toàn thể. Dán nhãn toàn thể sẽ bỏ qua tất cả bằng chứng trái chiều, tạo nên một cái nhìn rập khuôn và một chiều về thế giới. Dãn nhãn cho bản thân có thể gây tác động tiêu cực đến sự tự tin của bạn; trong khi dán nhãn lên những người khác có thể dẫn tới nhận định bộp chộp, các vấn đề về mối quan hệ, và thành “Tôi luôn đúng” Bạn liên tục xem xét để chứng tỏ rằng ý kiến và hành động của bản thân là chính xác. Sai trái là điều không thể chấp nhận được và bạn sẽ làm mọi cách để chứng minh sự đúng đắn của Ảo tưởng về phần thưởng Bạn mong đợi tất cả mọi hi sinh và từ bỏ lợi ích của mình sẽ được đền đáp, như thể có ai đó đang ghi sổ cho bạn. Bạn sẽ cảm thấy cay đắng khi phần thưởng không đến như kì vọng. Vấn đề chính là, mặc dù bạn luôn làm “điều tốt”, nhưng bạn lại không thực sự đặt tâm vào đó, bạn chỉ đang làm tổn hại bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần. Bạn có biết suy nghĩ cũng ảnh hưởng tới sức khỏe tinh thần và thể chất của bạn? Suy nghĩ theo hướng tích cực và lạc quan sẽ mang đến cho bạn một nội tâm an hòa và cơ thể tràn trề sức sống. Nhưng suy nghĩ lệch lạc lại khiến bạn có cái nhìn tiêu cực về bản thân và những người xung quanh. Vậy, làm sao để nhận biết những suy nghĩ lệch lạc ấy? Dưới đây là 15 lối suy nghĩ lệch lạc được giải thích trong cuốn sách “Thoughts and Feelings Taking Control of Your Moods and Your Life” tạm dịch Suy nghĩ và cảm xúc Làm chủ tâm trạng và cuộc sống của bạn do các tác giả Matthew McKay PhD, Martha Davis PhD, và Patrick Fanning nghiên cứu và trình bày. Bạn tập trung vào các chi tiết tiêu cực và phóng đại chúng lên, cùng lúc đó bỏ ra ngoài mọi khía cạnh tích cực của sự việc. Một chi tiết đơn lẻ có thể được chọn ra, và rồi toàn bộ sự việc sẽ mang màu sắc của chi tiết đó. Khi bạn tách riêng những điều tiêu cực khỏi bối cảnh, bạn sẽ khiến chúng lớn hơn và tồi tệ hơn so với thực tế. Mọi thứ đều đen hay trắng, tốt hay xấu; bạn phải là người hoàn hảo, nếu không thì là thất bại… không có vị trí ở giữa, không có sự trung dung. Bạn đi đến kết luận chung dựa trên một sự kiện đơn lẻ hoặc một ít chứng cứ. Nếu điều gì xấu xảy ra một lần, bạn sẽ cho rằng nó lại tiếp tục nhiều lần xảy ra. “Luôn luôn” và “không bao giờ” là những dấu hiệu cho thấy bạn đang suy nghĩ theo lối này. Kiểu suy nghĩ vội vàng có thể đưa đến một cuộc sống bị hạn chế, bởi bạn tránh các thất bại trong tương lai chỉ dựa trên một sự việc, sự kiện đơn lẻ. Không cần mọi người lên tiếng, bạn đã biết họ đang có cảm giác gì và lý do tại sao họ lại hành động theo cách đó. Đặc biệt, bạn có khả năng tiên đoán mọi người có cảm nhận như thế nào về bạn. Việc đọc trước suy nghĩ phụ thuộc vào một quá trình gọi là “phép chiếu”. Bạn tưởng tượng rằng mọi người cũng cảm nhận và phản ứng với mọi thứ giống như bạn. Vì vậy, bạn không quan sát hay lắng nghe đủ cẩn thận và không nhận ra rằng họ thực sự có khác biệt. Những người đọc trước suy nghĩ sẽ đi đến các kết luận chủ quan, nhưng lại không kiểm tra xem liệu điều đó có đúng với những người khác hay không. 5. Biến mọi thứ thành hiểm họa Bạn kì vọng thảm họa sẽ xảy ra. Bạn chú ý hoặc nghe về một vấn đề và rồi bắt đầu nghĩ “điều gì sẽ xảy ra nếu…” Điều gì sẽ xảy ra nếu bi kịch ập đến? Điều gì sẽ xảy ra nếu chuyện tồi tệ đến với tôi?… Nghĩ rằng những điều mọi người làm hoặc nói đều là một loại phản ứng nào đó đối với bạn. Bạn cũng so sánh bản thân mình với những người khác và cố xác định xem ai thông minh hơn, ai ưa nhìn hơn, 7. Nhầm lẫn về khả năng kiểm soát Nếu bạn cảm thấy mình bị kiểm soát quá nhiều bởi các yếu tố bên ngoài, bạn sẽ nhìn nhận bản thân là bất lực, nạn nhân của số phận. Ngược lại, nếu bạn đặt cho mình quá nhiều sự kiểm soát, bạn có xu hướng trách nhiệm cho nỗi đau và hạnh phúc của mọi người xung quanh. 8. Nhầm lẫn về sự công bằng Bạn cảm thấy bực bội vì cho rằng mình biết thế nào là công bằng, nhưng những người khác lại không đồng ý với bạn, hay không hành xử giống như quan điểm “công bằng” của bạn. Bạn cho rằng người khác phải chịu trách nhiệm cho những đau khổ của bạn, hoặc ngược lại, đổ lỗi cho bản thân về mọi vấn đề. Thông thường, đổ lỗi là hành động khiến người khác phải chịu trách nhiệm cho những lựa chọn và quyết định của cá nhân bạn. Trong các hệ thống đổ lỗi, bạn từ chối quyền và trách nhiệm của mình để nhấn mạnh nhu cầu của bản thân, từ chối, hoặc bỏ đi nơi khác để tìm những gì bạn muốn. Bạn có cả một danh sách các quy tắc cứng nhắc quy định bạn và những người khác nên hành xử ra sao. Những ai phá vỡ quy tắc này sẽ khiến bạn tức giận, và bạn cảm thấy tội lỗi nếu chính mình vi phạm nguyên tắc đó. 11. Tư duy dựa trên cảm xúc Bạn tin rằng những gì bạn cảm nhận là hoàn toàn đúng. Nếu bạn cảm thấy ngớ ngẩn và nhàm chán, vậy nghĩa là bạn thật sự ngớ ngẩn và nhàm chán. Nếu bạn cảm thấy tội lỗi, vậy chắc chắn bạn đã làm điều gì đó sai trái. Vấn đề của “tư duy theo cảm xúc” là xúc cảm của bạn có tương tác và tương quan với quá trình tư duy. Vì vậy, nếu bạn có những niềm tin và suy nghĩ lệch lạc thì xúc cảm của bạn sẽ phản ánh những điều lệch lạc đó. 12. Ảo tưởng thay đổi người khác Bạn mong đợi người khác sẽ thay đổi để phù hợp với bạn, chỉ cần bạn đủ gây áp lực hoặc chiều chuộng họ. Bạn cần phải thay đổi mọi người bởi hy vọng được hạnh phúc của bạn dường như hoàn toàn phụ thuộc vào họ. Nhưng sự thật là, người duy nhất bạn có thể kiểm soát hoặc có hy vọng thay đổi là chính bản thân bạn. Nhận định ẩn bên dưới lối nghĩ này là bạn cho rằng hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hành động của người khác. Nhưng thực tế là hạnh phúc của bạn phụ thuộc vào hàng nghìn quyết định lớn nhỏ mà bạn đưa ra trong cuộc sống. Bạn khái quát một hoặc hai phẩm chất ở bản thân hoặc người khác thành một nhận định tiêu cực cho toàn thể. Dán nhãn toàn thể sẽ bỏ qua tất cả bằng chứng trái chiều, tạo nên một cái nhìn rập khuôn và một chiều về thế giới. Dãn nhãn cho bản thân có thể gây tác động tiêu cực đến sự tự tin của bạn; trong khi dán nhãn lên những người khác có thể dẫn tới nhận định bộp chộp, các vấn đề về mối quan hệ, và thành kiến. Bạn liên tục xem xét để chứng tỏ rằng ý kiến và hành động của bản thân là chính xác. Sai trái là điều không thể chấp nhận được và bạn sẽ làm mọi cách để chứng minh sự đúng đắn của mình. 15. Ảo tưởng về phần thưởng Bạn mong đợi tất cả mọi hi sinh và từ bỏ lợi ích của mình sẽ được đền đáp, như thể có ai đó đang ghi sổ cho bạn. Bạn sẽ cảm thấy cay đắng khi phần thưởng không đến như kì vọng. Vấn đề chính là, mặc dù bạn luôn làm “điều tốt”, nhưng bạn lại không thực sự đặt tâm vào đó, bạn chỉ đang làm tổn hại bản thân cả về thể chất lẫn tinh thần.

suy nghĩ lệch lạc